AQShning bir qator kichik universitetlari va kollejlarida xalqaro talabalar sonining keskin kamayishi ularning moliyaviy barqarorligiga jiddiy tahdid solmoqda. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, bu holat mamlakat ta’lim tizimining kelajak istiqboliga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
So‘nggi yillarda AQSh hukumati tomonidan vizalarga qo‘yilgan qattiq talablar tufayli, kichik universitetlarga kelayotgan xalqaro talabalar soni deyarli ikki baravarga kamaydi.
Masalan, Missuri shtatidagi Central Missouri Universiteti ma’muriyati xalqaro talabalar oqimi qisqargani sabab byudjet daromadlarining asosiy qismi yo‘qotilganini ma’lum qildi.
AQShdagi ko‘plab kichik va mintaqaviy universitetlar o‘z daromadining 20–25 foizini xorijiy talabalardan oladi. Ularning o‘qish haqlari va turar joy to‘lovlari nafaqat universitet byudjetini, balki atrofdagi shahar iqtisodiyotini ham qo‘llab-quvvatlab kelgan.
Xalqaro talabalar kamayishi natijasida:
– o‘qish narxlari oshirilmoqda;
– ba’zi ilmiy loyihalar qisqartirilmoqda yoki to‘xtatilmoqda;
– yangi o‘quv binolari va dasturlarni ochish loyihalari kechiktirilmoqda.
Ta’lim bo‘yicha ekspertlar xalqaro talabalar oqimini “universitetlar uchun hayotiy zarurat” sifatida baholamoqda. Ularning fikricha, vizalar bo‘yicha qattiq siyosat nafaqat universitetlar byudjetiga, balki AQShning ilmiy salohiyatiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda.
Shuningdek, xalqaro talabalar – madaniy almashinuv va ilmiy hamkorlikning asosiy ko‘prigi hisoblanadi. Ular kamayganda ta’lim muhitining xilma-xilligi ham qisqaradi.
Mutaxassislar fikricha, agar vaziyat o‘zgarishsiz qolsa, yaqin yillarda kichik universitetlar yopilish xavfiga ham duch kelishi mumkin. Shu bois ta’lim sohasidagi tashkilotlar hukumatni xalqaro talabalarga qulay shart-sharoit yaratishga chaqirmoqda.
AQShdagi kichik universitetlar xalqaro talabalar oqimiga juda bog‘liq. Bu oqimning keskin kamayishi ularni moliyaviy jihatdan izdan chiqarishi mumkin. Shuning uchun mutaxassislar ta’lim tizimining global raqobatbardoshligini ta’minlash uchun hukumatni tezkor choralar ko‘rishga undamoqda.
