Avstraliya Milliy Universiteti (ANU) olimlari tomonidan o‘tkazilgan keng qamrovli ilmiy tadqiqot ta’limning inson intellektual rivojiga kuchli ta’sirini isbotladi. “Psychological Science” jurnalida chop etilgan ushbu meta-tahlil shuni ko‘rsatdiki, har bir qo‘shimcha o‘quv yili insonning IQ ko‘rsatkichini o‘rtacha 3,4 ballga oshiradi.
Tahlil turli mamlakatlarda olib borilgan yuzlab ilmiy izlanishlarni birlashtirdi. Tadqiqotchilar bir necha usullardan foydalanib natijalarni solishtirdi va barcha metodologiyalar bir xil xulosani berdi: uzoqroq ta’lim olgan shaxslarning IQ darajasi yuqoriroq bo‘ladi.
Tadqiqot mualliflaridan biri, ANU professori Styuart Ritchie, shunday deydi:
“Bizning natijalarimiz shuni ko‘rsatadiki, ta’lim nafaqat bilim berish, balki insonning kognitiv salohiyatini ham shakllantiradi.”
Nima uchun bu muhim?
Qo‘shimcha ta’lim IQni oshirish orqali insonning muammo yechish va mantiqiy fikrlash qobiliyatini kuchaytiradi. Jamiyat miqyosida bu iqtisodiy o‘sish, innovatsiyalar va raqobatbardoshlikka bevosita ta’sir ko‘rsatadi. Rivojlanayotgan mamlakatlar uchun ta’lim yillarini uzaytirish — kelajak intellektual kapitaliga sarmoya demakdir.
Xalqaro ahamiyati
Tadqiqot natijalari ta’lim siyosati ishlab chiquvchilar uchun muhim signal hisoblanadi. O‘quv dasturlarining sifatini oshirish va ta’lim yillarini uzaytirish orqali jamiyat intellektual darajasini yuqori pog‘onaga ko‘tarish mumkin. Mutaxassislar buni “IQ kapitaliga investitsiya” deb atamoqda.
