Тил глобал мулоқот, маданият ва иқтисодий ҳамкорликни шакллантиришда муҳим роль ўйнайди. Баъзи тиллар ўз она тили сифатида кўп сонли аҳоли томонидан сўзлашилиши сабабли устунликка эга бўлса, бошқалари эса кенг тарқалган иккинчи тил сифатида глобал аҳамият касб этади.
Тегишли инфографикада Ethnologue маълумотларига таяниб, 2025 йилда дунё тилларидан она тили сифатида сўзлашувчилар ва она тили бўлмаган ҳолда (иккинчи тил сифатида) сўзлашувчилар улуши таққосланган.
Инглиз тили умумий сўзлашувчилар сони бўйича биринчи ўринда туради — дунё бўйлаб тахминан 1,53 миллиард киши инглиз тилида сўзлашади.
Шу билан бирга, фақат тахминан 390 миллион киши инглиз тилини она тили сифатида билади. Яъни, инглиз тилида сўзлашувчиларнинг деярли 75% уни иккинчи тил сифатида ишлатади, бу эса инглиз тилини бизнес, илм-фан, технология ва халқаро касбларда энг муҳим мулоқот воситаси қилади. Умуман олганда, Ер шари аҳолисининг тахминан 18,8 фоизи инглиз тилида гапиради, аммо уларнинг фақат тўртдан биригина тилнинг ҳақиқий она тили эгалари ҳисобланади.
Шимолий хитой ёки мандаринда тили иккинчи ўринда, тахминан 1,18 миллиард киши ундан сўзлашади. Инглиз тилидан фарқли ўлароқ, у асосан она тили сифатида ишлатилади: унинг сўзлашувчиларининг 83% дан ортиғи тилни болаликдан билади.
Ундан кейин ҳинд ва испан тиллари келади — дунёда энг кенг тарқалган навбатдаги тиллар. Ҳиндча тахминан 609 миллион киши гапиради, бу ерда она тилида сўзлашувчилар ва иккинчи тил сифатида ишлатувчилар нисбати нисбатан мувозанатлироқ, бу эса Ҳиндистоннинг кўп тилли хусусиятини акс эттиради.
Испан тили эса айниқса она тили сифатида кенг тарқалган тил сифатида ажралиб туради: испан тилида сўзлашувчиларнинг деярли 87% уни биринчи тил сифатида ишлатади. Унинг асосий тарқалиш ҳудудлари — Испания, Лотин Америкаси мамлакатлари ва АҚШнинг айрим ҳудудлари.
Бу маълумотлар дунёда тилнинг нафақат коммуникация воситаси, балки маданият ва иқтисодий алоқаларни ривожлантиришдаги ўрни қанчалик муҳимлигини кўрсатади.
