Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги (ССВ) мактаб ошхоналарида сотилиши тақиқланган озиқ-овқат маҳсулотларининг рўйхатини эълон қилди. Ушбу рўйхат Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) тавсияларига асосланган бўлиб, болалар саломатлигини ҳимоя қилишга қаратилган.
Тақиқланган маҳсулотлар орасида кенг тарқалган гамбургер, чизбургер, ҳот-дог, чипс, газланган ичимликлар, ва энергетик ичимликлар каби маҳсулотлар бор. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти бу турдаги маҳсулотларни кундалик таомномадан чиқаришни тавсия қилади. ССВ томонидан эълон қилинган рўйхатга кўра, ушбу маҳсулотлар Ўзбекистон мактабларидаги ошхоналарда сотилиши тақиқланган.
Жумладан, «Умумий ўрта, ўрта махсус, профессионал таълим муассасаларида ўқувчилар овқатланишини ташкил этишнинг санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативлари»га кўра, қуйидагилар мактаб ошхоналарида тайёрланиши ва сотилиши мумкин эмас:
— Гўшт қўшилган, майонез, кетчуп ва орасига сабзавотлар солинган нон маҳсулотлари (гамбургер, чизбургер ва хот-доглар).
— Сунъий таъм, ҳид берувчи моддалар, бўёқлар, ароматизаторлар қўшилган қандолатчилик маҳсулотлари.
— Сунъий консервантлари бўлган «кириешки», «хрустяшки» ва чипслар.
— Рангли ва рангсиз газланган ичимликлар.
— Ветеринария назоратидан ўтмаган гўшт, балиқ, паррандалар; жигар, тил ва юракдан ташқари барча калла-пойчалар.
— Ташқи қавати тоза бўлмаган, цинган, зарур талабларга жавоб бермайдиган тухумлар.
— Банкаларнинг герметиклиги бузилган, бомбажли, занглаган, шакли ўзгарган, ёрлиғи бўлмаган ва ишлаб чиқариш вақти ҳамда яроқлилик муддати белгиланмаган консервалар.
— Турли аралашмалар билан ёки омбордаги зараркунандалар билан зарарланган ёрма, ун, қуритилган мевалар ва бошқа маҳсулотлар.
— Кремли қандолат маҳсулотлари (торт ва пишириқлар).
— Холодес, парранда ва туёқли ҳайвонлар оёғидан тайёрланган ҳамда калла гўшти рулетлари, ўпка-жигарли ва қондан қилинган колбасалар.
— Пастеризация қилинмаган (флягадаги) творог, термик ишлов берилмаган, идишда сақланган творог ва қаймоқ; қўлбола қатиқ; эпизоотик ноҳуш хўжаликлардан олинган, шунингдек, дастлабки ишлов берилмаган ва пастеризация қилинмаган сут ва сут маҳсулотлари; қимиз ва таркибида этанол бўлган (0,5 фоиздан ортиқ) бошқа ачитилган сутли маҳсулотлар.
— Қўзиқоринлар ва улардан тайёрланган маҳсулотлар.
— Квас.
— Хом дудланган гўштли гастрономик маҳсулотлар ва колбасалар, шу жумладан, кайнатилган колбаса.
— Сирка, хантал, хрен, ўткир қалампир (қизил, қора) ва бошқа ўткир зираворлар.
— Ўткир таъмли соуслар, кетчуплар, майонез, консервалар, маринадланган сабзавот ва мевалар.
— Табиий кофе, тетиклантирувчи ва қувватни оширувчи энергетик ичимликлар, алкоголь.
— Пазандалик мойлари, чўчқа ёғи, маргарин ва бошқа гидроген ёғлар.
— Данакли меваларнинг мағзи, сақич, мева ва резаворлилардан тайёрланган яхна ичимликлар ва морслар (термик ишловсиз).
— Окрошка ва совуқ шўрвалар, ёғда қовурилган тухум, паштет, гўшт ва творогли қуймоқлар.
— Тез тайёрланадиган қуруқ озиқ-овқат концентратлари асосидаги биринчи ва иккинчи таомлар мактаб ошхоналарида бўлиши тақиқланади.
