Бутунжаҳон болалар куни – ҳар йили болалар шарафига нишонланадиган эсдалик санаси бўлиб, уларни нишонлаш санаси мамлакатга қараб ҳар хил бўлади. 1925 йилда Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни биринчи марта Женевада болалар фаровонлиги бўйича Бутунжаҳон конференциясида эълон қилинган.
Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни биринчи марта 1925 йилда Женевада бўлиб ўтган Болалар фаровонлиги бўйича Бутунжаҳон конференциясида эълон қилинган. 1949 йил 4 ноябрда 1 июнь Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни сифатида Москвада Халқаро демократик аёллар федерацияси томонидан таъсис этилган.
Ушбу кун 1950 йилдан буён кўплаб мамлакатларда 1 июнь куни болаларни ҳимоя қилиш куни сифатида нишонланади. Халқаро болалар куни 1959 йил 20 ноябрда Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош Ассамблеяси томонидан қабул қилинган Бола ҳуқуқлари декларацияси муносабати билан 20 ноябрь куни нишонланади. Баъзи мамлакатларда бу болалар куни эмас, балки болалар ҳафталиги ҳисобланади.
Унинг келиб чиқиш тарихи
Болаларни ҳимоя қилиш куни 1857 йил июнь ойининг иккинчи якшанбасида Массачусетс штатининг Челси шаҳридаги черков руҳонийси доктор Чарлз Леонард томонидан бошланган. Леонард болаларга бағишланган махсус хизмат ўтказган. Леонард бу кунни Атиргул куни деб атаган, гарчи у кейинчалик Гуллар якшанбаси ва кейин Болалар куни деб номланган.
Болаларни ҳимоя қилиш куни биринчи марта 1920 йилда Туркия Республикаси томонидан 23 апрель санаси билан расман миллий байрам деб эълон қилинган. Болаларни ҳимоя қилиш куни 1920 йилдан бери ҳукумат ва ўша пайтдаги газеталар томонидан болалар куни деб эълон қилинганлиги сабабли миллий миқёсда нишонланади. Бироқ, бу байрамни аниқлаштириш ва асослаш учун расмий тасдиқлаш зарур деб қарор қилинди ва расмий баёнот 1929 йилда Туркия Республикасининг асосчиси ва биринчи президенти Мустафа Кемал Ататüрк томонидан миллий миқёсда эълон қилинган.
БМТ
1954 йил 14 декабрда Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош Ассамблеясида Ҳиндистон ва Уругвайнинг қўшма резолюцияси барча мамлакатларни Халқаро болалар кунини нишонлашга, биринчи навбатда, болалар ўртасида ўзаро алмашинув ва тушунишни ривожлантиришга, иккинчидан, болаларни ҳимоя қилиш ғояларини тарғиб қилиш бўйича ҳаракатларни бошлашга даъват этиш учун БМТ Низоми қабул қилинди. 1959 йил 20 ноябрда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бола ҳуқуқлари декларациясини қабул қилган. Бутунжаҳон болалар куни 1959 йил 20 ноябрда БМТ Бош Ассамблеяси томонидан қабул қилинган «Бола ҳуқуқлари декларацияси» муносабати билан 20 ноябрда нишонланади.
