АҚШ президенти Доналд Трамп Гарвард университетига ўқиш учун келаётган деярли барча чет эллик талабаларни мамлакатга киритишни тақиқлаш ҳаракатини бошлади. Бу ҳаракат АҚШнинг энг қадимий ва энг бой университетига қарши Трамп маъмуриятининг навбатдаги ҳужумидир.
Ушбу янги ҳаракат университет талабаларининг чорак қисмини ташкил қиладиган халқаро оқимни тўхтатишга қаратилган.
Жорий йилнинг 4 июнь куни имзоланган фармонда Трамп чет эллик талабаларни Гарвард кампусида жойлаштириш миллий хавфсизликка таҳдид солишини таъкидлаган.
«Юқорида таърифланган чет элликлар гуруҳининг киришини АҚШ манфаатларига зид, деб топдим, чунки менинг фикримча, Ҳарварднинг фаолияти уни чет эллик талабалар ва тадқиқотчилар учун яроқсиз масканга айлантирди», — деб ёзилган фармонда.
Euronews нашриётининг таъкидлашича, бу Оқ уй ва университет ўртасидаги зиддиятнинг янада кучайганини англатади. Ўтган ҳафта федерал суд Ички хавфсизлик департаментининг Гарварддаги халқаро талабаларни чеклаш ҳақидаги қарорини тўхтатиб қўйган эди.
У АҚШ президентига хорижий фуқароларни мамлакатга киришини «АҚШ манфаатларига зид» деб топиб, тўхтатиш ваколатини берувчи умумий федерал қонунга таяниб чиққан.
Трамп ушбу ваколатдан илгари ҳам фойдаланган — 12 мамлакат фуқароларининг АҚШга киришини тақиқлаб, яна 7 давлатга нисбатан чекловлар киритганди. Кўпчилик бу ҳаракатни унинг биринчи президентлик давридаги «мусулмонларга қарши тақиқ»нинг қайта тикланиши деб баҳоламоқда.
Трампнинг Гарвард ҳақидаги фармони бошқа қонунларга ҳам таянади, жумладан, террористик ташкилотлар билан алоқадор хорижликларга киришни тақиқловчи қонунга.
4 июнь куни кечқурун Гарвард университети баёнот бериб, халқаро талабаларини ҳимоя қилишда давом этишини билдирган.
«Бу — университетнинг Биринчи тузатиш (Фирст Амендмент) бўйича ҳуқуқларини бузувчи, маъмурият томонидан амалга оширилган навбатдаги ноқонуний ва қасоскор қадамлардан биридир,» — дейилади баёнотда.
Зиддият федерал ҳукумат томонидан университетга қўйилган бир қатор талабларни Гарвард рад этганидан кейин бошланган. Бу баҳс Ички хавфсизлик департаменти университетни хорижлик талабалар билан боғлиқ ҳуқуқбузарлик ҳолатлари ҳақида маълумот бермади деб айблаганидан сўнг янада кучайган.
Euronews
Гарвард сўровга жавоб берганини билдирган бўлсада, Оқ уй бу жавобни етарли деб топмаган.
Зиддият аллақачон бир неча ойдан бери давом этмоқда. Трамп маъмурияти Гарварддан бир қатор сиёсий ва бошқарув ўзгаришларини талаб қилган, университетни «либерализм ўчоғи» деб атаган ва яҳудийларга қарши тажовузни эътиборсиз қолдиришда айблаган.
Гарвард бу талабларни рад этиб, уларни университетнинг мустақиллигига таҳдид ва бутун АҚШ олий таълим тизими эркинлигига қарши хатар сифатида баҳолаган.
Ҳозирда Гарвардда таҳсил олаётган 6 800 нафар чет эллик талабанинг визалари масаласида эса Трампнинг айтишича, бу борада қарорни АҚШ Давлат котиби Марко Рубио қабул қилади.
Таъкидланишича, янги фармон олти ой амал қилади. Трамп маъмурияти уни яна узайтириш ҳуқуқини сақлаб қолган, бу борадаги навбатдаги қарор 90 кун ичида қабул қилинади.
